Žena, život, sloboda: Kako je nastao poklič koji je postao globalni simbol otpora

U samo tri reči – Žena, život, sloboda – sadržana je decenijama duga borba za osnovna ljudska prava. Ovaj slogan, koji je postao sinonim za otpor i hrabrost, svoje korene vuče iz kurdskog feminističkog pokreta, ali je posebno odjeknuo nakon smrti Mahse Amini u Iranu 2022. godine. Danas se skandira na protestima širom sveta, od Bliskog istoka do Evrope i Amerike.

Koreni slogana

Slogan “Jin, Jiyan, Azadî” prvi put se pojavio među kurdskim ženama u Turskoj i Siriji početkom 2000-ih godina. U prevodu s kurdskog znači „Žena, život, sloboda“ i oslikava ključne vrednosti kurdskog feminističkog pokreta, koji je duboko ukorenjen u borbi protiv patrijarhalnih struktura i represije.

Kurdkinje, posebno one u sastavu Oslobodilačkih jedinica žena (YPJ) u Siriji, koristile su ovaj slogan kao simbol borbe ne samo za ženska prava već i za društvenu jednakost i slobodu od političkog ugnjetavanja.

Kako je slogan postao simbol otpora u Iranu

Slogan je stekao globalnu prepoznatljivost nakon smrti Mahse Amini, 22-godišnje Kurdkinje koju je u septembru 2022. godine uhapsila iranska moralna policija zbog “nepravilnog” nošenja hidžaba. Njena smrt izazvala je masovne proteste u Iranu, gde su žene palile marame, sekle kosu i skandirale „Žena, život, sloboda“ kao znak otpora režimu.

Brzo su se protesti proširili i van granica Irana, a slogan je postao univerzalan poziv na slobodu, ne samo za žene već i za sve potlačene. Podrška je stizala iz različitih krajeva sveta – od feminističkih i ljudskopravaških organizacija do poznatih ličnosti, političara i umetnika.

Širenje poruke i globalni uticaj

Društvene mreže su odigrale ključnu ulogu u širenju slogana i poruka protesta. Hashtag #WomenLifeFreedom postao je viralan, a mnogi protesti u evropskim i američkim gradovima nosili su upravo ove reči na transparentima.

Osim toga, slogan je postao inspiracija za umetnike i aktiviste – oslikan je na zidovima u različitim gradovima, korišćen u pesmama i govorima, pa čak i na zvaničnim političkim platformama. Evropski parlament i mnoge međunarodne organizacije usvojile su ga kao simbol borbe za ljudska prava.

Značaj slogana danas

Slogan „Žena, život, sloboda“ više nije samo kurdski ili iranski poklič – postao je globalni simbol borbe protiv represije, patrijarhata i kršenja ljudskih prava. Njegova snaga leži u univerzalnosti – žene širom sveta, od Afganistana do Latinske Amerike, prepoznaju ga kao izraz otpora i težnje za pravednijim društvom.

Dokle god postoji borba za slobodu i jednakost, ovaj slogan će ostati glas onih koji ga izgovaraju – hrabrih žena koje menjaju svet.

Izvor: Identitet.live